پربحث ترين ها
تصاوير برگزيده
۳۱
مرداد ۹۶
نسبت بین امام عصر (عج) و بیت المقدس ۱۷
خانم زادیان
نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۷
چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت میکردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)
زمان صدور دعاها از زبان حضرت ابراهیم علیهالسّلام به پیش از بنای کعبه باز می گردد.
قسمت ۸
ادامه آیه سوم: ربَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ... (1)
در جواب، باید سعی کنیم زمان صدور دعاها از زبان حضرت ابراهیم علیه السّلام را به پیش از بنای کعبه باز گردانیم:
دلیل ۱. دقتی است که استاد جوادی آملی کرده اند:
سابقه داشتن کعبه را شاید بتوان از نیایش آن حضرت به هنگام اسکان خانوده اش در سرزمین مکّه استفاده کرد: إنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی...;
زیرا در این زمان، حضرت اسماعیل علیه السّلام کودکی خردسال بوده که نمیتوانسته پدر بزرگوار خویش را در بازسازی کعبه یاری دهد، در حالی که در آیه 127 بقره، وی اسماعیل نیز از بنیانگذاران کعبه به شمار آمده است. بنابراین، قبل از حضرت ابراهیم، در آن مکان، هم بیت بوده و هم آن خانه منسوب به خدا بوده و هم محترم بوده. (٢)
۲. ضمایری که در متن دعاهای حضرت ابراهیم علیه السّلام هستند به ما کمک میکنند که دریابیم زمان دعاها متفاوت بوده است.
پیش از بنای کعبه، یعنی وقتی که حضرت ابراهیم علیه السّلام به تنهایی عازم بیتالمقدّس شد، فرمود:(إِنِّی أَسْکَنتُ);
یعنی: «من» خانواده‌ام را در این وادی گذارده‌ام و میروم.
اما زمان فارغ شدن از بنای کعبه، می‌فرماید: (رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا);
یعنی: خدایا! از «ما» (من و اسماعیل)، قبول نما.
۳. علی بن ابراهیم قمی در تفسیر خود، ذیل آیات 127 سوره بقره، داستان حضرت ابراهیم علیه السّلام و بنای کعبه را به تفصیل بیان میکند. در روایتی که ایشان نقل میکند نیز زمان این قسمت از دعای حضرت ابراهیم علیه السّلام پیش از بنای کعبه بوده است; ایشان مینویسد:
فلمّا سرّحهم ابراهیم و وضعهم و اراد الانصراف منهم الی سارة، قالت له هاجر: یا ابراهیم! لم تدعنا فی موضع لیس فیه انیس و لا ماء و لا زرع. فقال ابراهیم: اللّه الذی أمرنی ان أضعکم فی هذا المکان حاضر علیکم ثمّ انصرف عنهم، فلمّا بلغ کداء و هو جبل بذی طوی التفت الیهم ابراهیم، فقال:(رَّبَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی... لَعَلَّهُمْ یَشْکُرُونَ)(٣)
زمانی که حضرت ابراهیم علیه السّلام قصد بازگشت به سوی ساره داشت، حرکت کرد تا به کوهی به نام «ذیطوی» رسید. ناگهان متوجه زن و فرزندش شد ـ و از روی نگرانی ـ گفت: خدایا! ایشان را در وادی بی آب و علفی نزدیک خانه ات نهادم... .(۴)
(1) [(ابراهیم: 37)]
(٢) [عبداللّه جوادی آملی، پیشین، ص 31.]
(٣) [علی بن ابراهیم القمی، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، 1376، ج 1، ص 61. ]
(۴)[نک. محمّدهادی یوسفی غروی، تاریخ تحقیقی اسلام، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(قدس سره)، 1382، ج 1، ص 76.]
ادامه دارد...
کانال تلگرامی رهپویانِ فرج
۲۰
مرداد ۹۶
نسبت بین بیت المقدس و امام عصر (عج) ۱۵
خانم زادیان
نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۵
چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت میکردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)
ادامه در تأیید قول تفسیر نمونه، چند نکته قابل ذکر است:
قسمت ۶
۵ پنجم. فخر رازی در تفسیر کبیر، ذیل این آیه بحث تحلیلی مفصّلی را بیان میکند و مینویسد:
واعلم انّ الکعبه کانت موجودة من زمان آدم و هذا هو الاصوب و یدلّ علیه وجوه: الاوّلتکلیف الصلاة... . (1)
خلاصه استدلال ایشان چنین است: ایشان مینویسد:
اولا، به مقتضای آیه 58 سوره مریم، نماز در تمام ادیان امری لازم بوده و نیاز اصلی نماز، قبله است. حال اگر قبله حضرت آدم علیه السّلام با حضرت نوح و شیث و ادریس علیهم السّلام متفاوت باشد،
قول خداوند که فرموده است: (وُضِعَ لِلنَّاسِ) ـ نعوذ باللّه ـ باطل میشود; یعنی ایشان از «ناس» استثنا میشوند. پس واجب است که گفته شود: قبله انبیای سابق بر ابراهیم(علیه السّلام) نیز کعبه بوده است.
ثانیاً، مکّه در قرآن،«امّ القری» نامیده شده است و این اقتضا میکند که در شرافت و فضل بر دیگر بقاع متبرّکه سابق باشد.
ثالثاً، روایت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلّم است که در روز فتح مکّه فرمود: مکّه در روز خلقت زمین و آسمان، حرام (حرم) شد. و حرمت مکّه ممکن نمیشود، مگر پس از وجود کعبه.
رابعاً، آثاری که از قول صحابه و تابعان حکایت شده، دلالت میکنند بر اینکه کعبه پیش از حضرت ابراهیم(علیه السّلام وجود داشته است. (٢)
آیه سوم: ربَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ... (٣)
خدایا! من بعضی از فرزندانم را در منطقهدای بی آب و علف و غیرقابل کشت نزدیک خانه ات اسکان دادم... .
در این آیات، قرآن به گوشه هایی از داستان حضرت ابراهیم علیه السّلام اشاره و ورود ایشان به همراه هاجر و حضرت اسماعیل علیه السّلام به حجاز را نقل میکند;
زمانی که حضرت ابراهیم علیه السّلام به مکّه آمد، و اهلبیت خود را در آن سرزمین بی آب و علف وانهاد دست به دعا برداشت. محلّ اختلاف در این آیه، آنجاست که حضرت ابراهیم علیه السّلام چه زمانی دست به دعا برداشت؟ آیا زمانی که هاجر و حضرت اسماعیل علیه السّلام را برای اولین بار گذاشت و رفت؟ یا زمانی که کعبه را بنا کردند و برای آخرین بار، از مکّه رفت.
پی نوشت ها:
(1) [فخر رازی، پیشین، ج 8، ص 124ـ125. ]
(٢) [فخر رازی، پیشین، ج 8، ص 125.]
(٣) [(ابراهیم: 37) ]
ادامه دارد...
کانال تلگرامی رهپویانِ فرج
https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3hGEvQLRR5JA
۰۲
مرداد ۹۶
نسبت بین بیت المقدس و امام عصر (عج) ۱۱
خانم زادیان
نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۱
چرا وقتی حضرت ابراهیم علیهالسّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت میکردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)
قسمت ۲
پاسخگویی به سؤالات و شبهات: همیشه وقتی «معلومی» را اصل برای رسیدن به یک «مجهول» قرار می‌دهیم، باید دقت کنیم که خود معلوم ما صحیح باشد.
قرآن کریم در سوره بقره از آیه 125 (متن آیه در شماره قبل هست) وارد داستان حضرت ابراهیم علیه السّلام میشود،
تفسیر مجمع البیان در ذیل این آیه مینویسد:
ثمّ بیّن ـ سبحانه ـ کیف بنی ابراهیم البیت، فقال: (وَ اذْ یَرْفَعُ) و تقدیره: و اذکر (اذ یرفع إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ); أی: اصول البیت التی کانت قبل ذلک... . (1)
تفسیر نمونه نیز حضرت آدم علیه السّلام را بانی کعبه میداند و مینویسد:
نخستین خانه‌ای که برای پرستش خداوند ساخته شد در سرزمین مکّه بود، و مسلّم است که پرستش خداوند و ساختن مرکز عبادت از زمان ابراهیم علیه السّلام آغاز نگردیده، بلکه از زمان آدم علیه السّلام وجود داشته است.
اصولا تعبیر (اذ یرفع إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ) در آیه مورد بحث، خالی از اشاره نیست که شالوده های خانه کعبه وجود داشته است و ابراهیم و اسماعیل تنها کاری که کرده‌اند این بود که پایه های این خانه مقدّس را بالا برده‌اند. (٢)
فخر رازی در ذیل این آیه مینویسد:
الاکثرون من اهل الاخبار علی انّ هذا البیت کان موجوداً قبل ابراهیم... .(٣)
البته ایشان تحلیل جالبی دارند که در ذیل آیه بعد بدان اشاره خواهد شد.
در تفسیر محمّدبن جریر طبری، داستان کعبه اینچنین آمده است:
و ابراهیم اسماعیل را گفت که خدای تعالی ما را فرموده است که به مکّه روید و آن جایگاه، که بیت المعمور بود، یکی خانه بنا کنید. اسماعیل گفت که سمعاً و طاعةً. گفت: یا پدر سپاس دارم. و هم آن ساعت برخاست و در خدمت پدر ایستاد، و هر دو بیامدند تا به مکّه، و آن جایگاه که بیت المعمور بوده بود طلب میکردند که حق تعالی آن جایگاه فرموده بود که خانه بنا کنند. (۴)
پی نوشت ها
(1)[فضلبن حسن طبرسی، مجمعالبیان فی تفسیرالقرآن، بیروت، دارالمعرفة، 1406، ج 1، ص 389. ]
(٢)[ناصر مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1366، ج 1 ص 330. ]
(٣)[فخر رازی، تفسیر کبیر، تهران، دارالکتب العلمیه، 1411، ج 4، ص 52. ]
(۴)[ محمّدبن جریر طبری، تفسیر طبری، ترجمه گروهی از دانشمندان، چ دوم، تهران، توس، 1356، ج 1، ص 105.]
ادامه دارد...
کانال تلگرامی رهپویانِ فرج
