پربحث ترين ها
تصاوير برگزيده
۰۴
شهریور ۹۶
نسبت بین بیت المقدس و امام عصر (عج) ۱۸
خانم زادیان
نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۸
چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)
زمان صدور دعاها از زبان حضرت ابراهیم علیهالسّلام به پیش از بنای کعبه باز می‌گردد.
قسمت ۹
ادامه آیه سوم:ربَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ... (1)
۴. جمله(رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً) که المیزان به عنوان تأیید مدّعای خود آورده، کاملا تأیید مدّعای ماست. از نوشته‌‌های‌علّامه طباطبای چنین برداشت می‌شود که چون این دعا مربوط به زمان پس از بنای کعبه است، پس جمله (رَّبَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ)هم پس از بنای کعبه بوده است! در حالی که این جمله دالّ بر پراکندگی دعاهاست; یعنی دعاها در زمانهای متفاوت بوده‌اند. جالبتر آنکه، هم در سوره بقره (٢) و هم در سوره ابراهیم(٣)
جمله (رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً)پیش از آیات ناظر به بنای بیت آمده است. در سوره بقره آیه 127 ناظر به بنای کعبه است و عبارت (رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً) در آیه 126 است .
و در سوره ابراهیم، آیه 37 ناظر به بنای کعبه است و عبارت (رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً) در آیه 35 است; یعنی حتی ظاهر آیات، ترتیبی را برای دعاهای حضرت ابراهیم علیه السّلام نشان نمیدهد.
تفسیر نمونه ذیل این آیه می‌نویسد: ابراهیم دعا کرد: خدایا! من زن و فرزندم را در این وادی خشک رها کردم و وقتی خانه را بنا کرد، دعایش را چنین ادامه میدهد که خدایا! دلهای مردم را به سوی ایشان متمایل گردان.(۴)
اینگونه که تفسیر نمونه نوشته است، گویای این مدعاست که دعاهای حضرت ابراهیم علیه السّلام پراکنده بودند و ضرورتی ندارد که همه دعاها را در یک جا و متصل به هم بدانیم.
۵. آقای یوسفی غروی در کتاب تاریخ تحقیقی اسلام، قول تفسیر علی بن ابراهیم قمی را اختیار کرده، می‌نویسد: آن زمان که حضرت ابراهیم علیه السّلام هاجر و حضرت اسماعیل علیه السّلام را رها کرد و به راه افتاد تا اینکه به کوهی در منطقه «طوی» رسید و در آنجا متوجه آنها شد، دست به دعا برداشت: (رَّبَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ...); (۵) یعنی: حالت نگرانی برایش به وجود آمد و به همین دلیل دعا کرد.
۶. علاوه بر اینها، باید بر روح حاکم بر دعا دقت کرد: حالت درخواست از خداوند همراه با نگرانی برای زن و فرزند. اگر حضرت ابراهیم علیه السّلام، هاجر و حضرت اسماعیل علیه السّلام را در شهر مکّه گذاشت، دیگر این دعا با این کلماتِ (بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع) و (فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ) و (وَ ارْزُقْهُم مِنَ الَّثمَرَاتِ) برای چیست؟
آن زمان که آنها را در بیابان رها کرد اینچنین دعا نکرد، حال که به سر و سامانی رسیدهاند و حضرت اسماعیل(علیه السلام)بزرگ شده و ازدواج کرده و داخل شهر مکّه قوم و خویشی دارند اینچنین دست به دعا بردارد؟!
(1) [(ابراهیم: 37)]
(٢) [(منظور آیه 126 سوره بقره است.]
(٣) [منظور آیه 35 سوره ابراهیم است.]
(۴)[ناصر مکارم شیرازی و دیگران، پیشین، ج 10، ص 362.]
(۵)[محمّدهادی یوسفی غروی، پیشین، ج 1، ص 76. ]
ادامه دارد...
۳۱
مرداد ۹۶
نسبت بین امام عصر (عج) و بیت المقدس ۱۷
خانم زادیان
نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۷
چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)
زمان صدور دعاها از زبان حضرت ابراهیم علیهالسّلام به پیش از بنای کعبه باز می گردد.
قسمت ۸
ادامه آیه سوم: ربَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ... (1)
در جواب، باید سعی کنیم زمان صدور دعاها از زبان حضرت ابراهیم علیه السّلام را به پیش از بنای کعبه باز گردانیم:
دلیل ۱. دقتی است که استاد جوادی آملی کرده اند:
سابقه داشتن کعبه را شاید بتوان از نیایش آن حضرت به هنگام اسکان خانوده اش در سرزمین مکّه استفاده کرد: إنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی...;
زیرا در این زمان، حضرت اسماعیل علیه السّلام کودکی خردسال بوده که نمیتوانسته پدر بزرگوار خویش را در بازسازی کعبه یاری دهد، در حالی که در آیه 127 بقره، وی اسماعیل نیز از بنیانگذاران کعبه به شمار آمده است. بنابراین، قبل از حضرت ابراهیم، در آن مکان، هم بیت بوده و هم آن خانه منسوب به خدا بوده و هم محترم بوده. (٢)
۲. ضمایری که در متن دعاهای حضرت ابراهیم علیه السّلام هستند به ما کمک می‌کنند که دریابیم زمان دعاها متفاوت بوده است.
پیش از بنای کعبه، یعنی وقتی که حضرت ابراهیم علیه السّلام به تنهایی عازم بیتالمقدّس شد، فرمود:(إِنِّی أَسْکَنتُ);
یعنی: «من» خانواده‌ام را در این وادی گذارده‌ام و میروم.
اما زمان فارغ شدن از بنای کعبه، می‌فرماید: (رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا);
یعنی: خدایا! از «ما» (من و اسماعیل)، قبول نما.
۳. علی بن ابراهیم قمی در تفسیر خود، ذیل آیات 127 سوره بقره، داستان حضرت ابراهیم علیه السّلام و بنای کعبه را به تفصیل بیان میکند. در روایتی که ایشان نقل میکند نیز زمان این قسمت از دعای حضرت ابراهیم علیه السّلام پیش از بنای کعبه بوده است; ایشان می‌نویسد:
فلمّا سرّحهم ابراهیم و وضعهم و اراد الانصراف منهم الی سارة، قالت له هاجر: یا ابراهیم! لم تدعنا فی موضع لیس فیه انیس و لا ماء و لا زرع. فقال ابراهیم: اللّه الذی أمرنی ان أضعکم فی هذا المکان حاضر علیکم ثمّ انصرف عنهم، فلمّا بلغ کداء و هو جبل بذی طوی التفت الیهم ابراهیم، فقال:(رَّبَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی... لَعَلَّهُمْ یَشْکُرُونَ)(٣)
زمانی که حضرت ابراهیم علیه السّلام قصد بازگشت به سوی ساره داشت، حرکت کرد تا به کوهی به نام «ذیطوی» رسید. ناگهان متوجه زن و فرزندش شد ـ و از روی نگرانی ـ گفت: خدایا! ایشان را در وادی بی آب و علفی نزدیک خانه ات نهادم... .(۴)
(1) [(ابراهیم: 37)]
(٢) [عبداللّه جوادی آملی، پیشین، ص 31.]
(٣) [علی بن ابراهیم القمی، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، 1376، ج 1، ص 61. ]
(۴)[نک. محمّدهادی یوسفی غروی، تاریخ تحقیقی اسلام، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(قدس سره)، 1382، ج 1، ص 76.]
ادامه دارد...
کانال تلگرامی رهپویانِ فرج
