رهپویان فرج

نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۸

 چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)

زمان صدور دعاها از زبان حضرت ابراهیم علیه‌السّلام به پیش از بنای کعبه باز می‌گردد.

قسمت ۹

ادامه آیه سوم:ربَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ... (1)

۴. جمله(رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً) که المیزان به عنوان تأیید مدّعای خود آورده، کاملا تأیید مدّعای ماست. از نوشته‌‌های‌علّامه طباطبای چنین برداشت می‌شود که چون این دعا مربوط به زمان پس از بنای کعبه است، پس جمله (رَّبَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ)هم پس از بنای کعبه بوده است! در حالی که این جمله دالّ بر پراکندگی دعاهاست; یعنی دعاها در زمانهای متفاوت بوده‌اند. جالبتر آنکه، هم در سوره بقره (٢) و هم در سوره ابراهیم(٣) 

جمله (رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً)پیش از آیات ناظر به بنای بیت آمده است. در سوره بقره آیه 127 ناظر به بنای کعبه است و عبارت (رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً) در آیه 126 است .

و در سوره ابراهیم، آیه 37 ناظر به بنای کعبه است و عبارت (رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً) در آیه 35 است; یعنی حتی ظاهر آیات، ترتیبی را برای دعاهای حضرت ابراهیم علیه السّلام نشان نمیدهد. 

تفسیر نمونه ذیل این آیه می‌نویسد: ابراهیم دعا کرد: خدایا! من زن و فرزندم را در این وادی خشک رها کردم و وقتی خانه را بنا کرد، دعایش را چنین ادامه میدهد که خدایا! دلهای مردم را به سوی ایشان متمایل گردان.(۴)

اینگونه که تفسیر نمونه نوشته است، گویای این مدعاست که دعاهای حضرت ابراهیم علیه السّلام پراکنده بودند و ضرورتی ندارد که همه دعاها را در یک جا و متصل به هم بدانیم.

۵. آقای یوسفی غروی در کتاب تاریخ تحقیقی اسلام، قول تفسیر علی بن ابراهیم قمی را اختیار کرده، می‌نویسد: آن زمان که حضرت ابراهیم علیه السّلام هاجر و حضرت اسماعیل علیه السّلام را رها کرد و به راه افتاد تا اینکه به کوهی در منطقه «طوی» رسید و در آنجا متوجه آنها شد، دست به دعا برداشت: (رَّبَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ...); (۵) یعنی: حالت نگرانی برایش به وجود آمد و به همین دلیل دعا کرد.

۶. علاوه بر اینها، باید بر روح حاکم بر دعا دقت کرد: حالت درخواست از خداوند همراه با نگرانی برای زن و فرزند. اگر حضرت ابراهیم علیه السّلام، هاجر و حضرت اسماعیل علیه السّلام را در شهر مکّه گذاشت، دیگر این دعا با این کلماتِ (بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع) و (فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ) و (وَ ارْزُقْهُم مِنَ الَّثمَرَاتِ) برای چیست؟ 

آن زمان که آنها را در بیابان رها کرد اینچنین دعا نکرد، حال که به سر و سامانی رسیدهاند و حضرت اسماعیل(علیه السلام)بزرگ شده و ازدواج کرده و داخل شهر مکّه قوم و خویشی دارند اینچنین دست به دعا بردارد؟!

 (1) [(ابراهیم: 37)]

 (٢) [(منظور آیه 126 سوره بقره است.]

 (٣) [منظور آیه 35 سوره ابراهیم است.]

  (۴)[ناصر مکارم شیرازی و دیگران، پیشین، ج 10، ص 362.]

 (۵)[محمّدهادی یوسفی غروی، پیشین، ج 1، ص 76. ]

 

  ادامه دارد...

نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۷

 چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)

زمان صدور دعاها از زبان حضرت ابراهیم علیهالسّلام به پیش از بنای کعبه باز می گردد.

 قسمت ۸

ادامه آیه سوم: ربَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ... (1)

در جواب، باید سعی کنیم زمان صدور دعاها از زبان حضرت ابراهیم علیه السّلام  را به پیش از بنای کعبه باز گردانیم:

دلیل ۱. دقتی است که استاد جوادی آملی کرده اند:

سابقه داشتن کعبه را شاید بتوان از نیایش آن حضرت به هنگام اسکان خانوده اش در سرزمین مکّه استفاده کرد: إنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی...; 

زیرا در این زمان، حضرت اسماعیل علیه السّلام کودکی خردسال بوده که نمیتوانسته پدر بزرگوار خویش را در بازسازی کعبه یاری دهد، در حالی که در آیه 127 بقره، وی اسماعیل نیز از بنیانگذاران کعبه به شمار آمده است. بنابراین، قبل از حضرت ابراهیم، در آن مکان، هم بیت بوده و هم آن خانه منسوب به خدا بوده و هم محترم بوده. (٢)

۲. ضمایری که در متن دعاهای حضرت ابراهیم علیه السّلام هستند به ما کمک می‌کنند که دریابیم زمان دعاها متفاوت بوده است. 

پیش از بنای کعبه، یعنی وقتی که حضرت ابراهیم علیه السّلام به تنهایی عازم بیتالمقدّس شد، فرمود:(إِنِّی أَسْکَنتُ); 

یعنی: «من» خانواده‌ام را در این وادی گذارده‌ام و میروم.

 اما زمان فارغ شدن از بنای کعبه، می‌فرماید: (رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا); 

یعنی: خدایا! از «ما» (من و اسماعیل)، قبول نما.

 ۳. علی بن ابراهیم قمی در تفسیر خود، ذیل آیات 127 سوره بقره، داستان حضرت ابراهیم علیه السّلام و بنای کعبه را به تفصیل بیان میکند. در روایتی که ایشان نقل میکند نیز زمان این قسمت از دعای حضرت ابراهیم علیه السّلام پیش از بنای کعبه بوده است; ایشان می‌نویسد:

فلمّا سرّحهم ابراهیم و وضعهم و اراد الانصراف منهم الی سارة، قالت له هاجر: یا ابراهیم! لم تدعنا فی موضع لیس فیه انیس و لا ماء و لا زرع. فقال ابراهیم: اللّه الذی أمرنی ان أضعکم فی هذا المکان حاضر علیکم ثمّ انصرف عنهم، فلمّا بلغ کداء و هو جبل بذی طوی التفت الیهم ابراهیم، فقال:(رَّبَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی... لَعَلَّهُمْ یَشْکُرُونَ)(٣)

زمانی که حضرت ابراهیم علیه السّلام قصد بازگشت به سوی ساره داشت، حرکت کرد تا به کوهی به نام «ذیطوی» رسید. ناگهان متوجه زن و فرزندش شد ـ و از روی نگرانی ـ گفت: خدایا! ایشان را در وادی بی آب و علفی نزدیک خانه ات نهادم... .(۴)

 (1) [(ابراهیم: 37)]

 (٢) [عبداللّه جوادی آملی، پیشین، ص 31.]

 (٣) [علی بن ابراهیم القمی، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، 1376، ج 1، ص 61. ]

  (۴)[نک. محمّدهادی یوسفی غروی، تاریخ تحقیقی اسلام، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(قدس سره)، 1382، ج 1، ص 76.]

  ادامه دارد...

 کانال تلگرامی رهپویانِ فرج

https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3hGEvQLRR5JA

نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۶

 چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)

ادامه در تأیید قول تفسیر نمونه، چند نکته قابل ذکر است:

قسمت ۷

 ادامه آیه سوم: ربَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ... (1)

نظر المیزان درباره این آیه چنین است:

ظرف مکان (عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ...) متعلّق به جمله (أَسْکَنتُ)است. این جمله ـ یعنی جمله (رَّبَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ... عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ) که یک فقره از دعای ابراهیم است 

ـ خود شاهد بر مطلبی است ـ که ما قبلا گفتیم ـ که آن جناب این دعا را بعد از ساخته شدن کعبه و آبادانی آن کرده است; 

همچنانکه آیه (الْحَمْدُلِلّهِ الَّذِی وَهَبَ لِی عَلَی الْکِبَرِ إِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَقَ   (٢) نیز شاهد بر این معناست.

بنابراین، دیگر جای این اشکال باقی نمیماند که چطور ابراهیم روز ورودش به وادی غیر ذی زرع، آنجا را خانه خدا نامید، با اینکه آن روز خانه کعبه را بنا ننهاده بود، تا چه برسد به اینکه در پاسخش گفته شود که به علم غیب میدانست که به زودی مأمور ساختن بیت اللّه الحرام می‌شود؟ و یا گفته شود که وی میدانست که در قرون گذشته، در این وادی، خانه خدا بوده و طوایفی از مردم آن را خراب کردند و یا خداوند در واقعه طوفان آن را به آسمان برد. 

تازه به فرضی که با این جوابها، اشکال مذکور رفع شود، نمیدانیم صاحبان این جوابها اشکال در جمله (رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً) (٣)

و در جمله (وَهَبَ لِی عَلَی الْکِبَرِ إِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَقَ)را چگونه رفع میکنند; چون ظاهر جمله اوّلی این است که این دعا را وقتی نموده که مکّه به صورت بلد و شهر درآمده بوده است; همچنانکه ظاهر جمله دومی این است که این دعا را وقتی نموده که هم اسماعیل را داشته و هم اسحاق را.(۴)

همانگونه که ملاحظه میشود، المیزان بر این نظر است که این دعا، پس از بنای کعبه بر زبان حضرت ابراهیم علیه السّلام جاری شده و اگر پیش از آن بوده باشد، معنا ندارد که آنجا را «کعبه» بنامد و بگوید: (عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ.) به نظر میرسد عواملی موجب شده اند المیزان چنین نظری داشته باشد; از جمله اینکه ظاهراً المیزان با نگاه به سیر آیات و دعاهای حضرت ابراهیم علیه السّلام، به این نتیجه رسیده که دعاها به شکلی متحدند و یک جا از حضرت ابراهیم علیه السّلام  صادر شده و از اینرو، باید دعاها پس از بنای کعبه باشند تا وی بتواند بگوید: (عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ) شاهد المیزان آیه (رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِناً) (۵) است 

که زمان آن قطعاً پس از بنای کعبه بوده، و در صورتی که دعاها با هم باشند (إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی) نیز پس از بنای کعبه بوده است. 

روشن است که این استدلال چیزی را به نفع قول المیزان ثابت نمیکند، بلکه قول کسانی که دعا را پیش از بنای کعبه میدانند، رد میکند.

 (1) [(ابراهیم: 37) ]

 (٢) [(ابراهیم: 39). ]

 (٣) [(ابراهیم: 35) ]

  (۴)[سید محمّدحسین طباطبائی، پیشین، ج 12 ص 110. ]

  (۵)[(ابراهیم: 35). ]

  ادامه دارد...

کانال تلگرامی رهپویانِ فرج

https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3hGEvQLRR5JA

نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۵

 چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)

ادامه در تأیید قول تفسیر نمونه، چند نکته قابل ذکر است:

قسمت ۶

۵ پنجم. فخر رازی در تفسیر کبیر، ذیل این آیه بحث تحلیلی مفصّلی را بیان میکند و مینویسد:

واعلم انّ الکعبه کانت موجودة من زمان آدم و هذا هو الاصوب و یدلّ علیه وجوه: الاوّلتکلیف الصلاة... . (1) 

خلاصه استدلال ایشان چنین است: ایشان مینویسد:

 اولا، به مقتضای آیه 58 سوره مریم، نماز در تمام ادیان امری لازم بوده و نیاز اصلی نماز، قبله است. حال اگر قبله حضرت آدم علیه السّلام با حضرت نوح و شیث و ادریس علیهم السّلام متفاوت باشد، 

قول خداوند که فرموده است: (وُضِعَ لِلنَّاسِ) ـ نعوذ باللّه ـ باطل میشود; یعنی ایشان از «ناس» استثنا میشوند. پس واجب است که گفته شود: قبله انبیای سابق بر ابراهیم(علیه السّلام) نیز کعبه بوده است.

ثانیاً، مکّه در قرآن،«امّ القری» نامیده شده است و این اقتضا میکند که در شرافت و فضل بر دیگر بقاع متبرّکه سابق باشد.

ثالثاً، روایت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلّم است که در روز فتح مکّه فرمود: مکّه در روز خلقت زمین و آسمان، حرام (حرم) شد. و حرمت مکّه ممکن نمیشود، مگر پس از وجود کعبه.

رابعاً، آثاری که از قول صحابه و تابعان حکایت شده، دلالت میکنند بر اینکه کعبه پیش از حضرت ابراهیم(علیه السّلام وجود داشته است. (٢) 

 آیه سوم: ربَّنَا إِنِّی أَسْکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَاد غَیْرِ ذِی زَرْع عِندَ بَیْتِکَ الُْمحَرَّمِ...   (٣) 

 خدایا! من بعضی از فرزندانم را در منطقهدای بی آب و علف و غیرقابل کشت نزدیک خانه ات اسکان دادم... .

در این آیات، قرآن به گوشه هایی از داستان حضرت ابراهیم علیه السّلام اشاره و ورود ایشان به همراه هاجر و حضرت اسماعیل علیه السّلام به حجاز را نقل میکند;

زمانی که حضرت ابراهیم علیه السّلام به مکّه آمد، و اهلبیت خود را در آن سرزمین بی آب و علف وانهاد دست به دعا برداشت. محلّ اختلاف در این آیه، آنجاست که حضرت ابراهیم علیه السّلام چه زمانی دست به دعا برداشت؟ آیا زمانی که هاجر و حضرت اسماعیل علیه السّلام را برای اولین بار گذاشت و رفت؟ یا زمانی که کعبه را بنا کردند و برای آخرین بار، از مکّه رفت. 

پی نوشت ها:

 (1) [فخر رازی، پیشین، ج 8، ص 124ـ125. ]

 (٢) [فخر رازی، پیشین، ج 8، ص 125.]

 (٣) [(ابراهیم: 37) ]

  ادامه دارد...

 کانال تلگرامی رهپویانِ فرج

https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3hGEvQLRR5JA

اللهم عظم البلاء و برح الخفاء و انکشف الغطاء و انقطع الرجاء و ضاقت الارض و منعت السماء و الیک یا رب المشتکی و علیک المعول فی الشده و الرخاء اللهم فصل علی محمد و آل محمد الذین فرضت علینا طاعتهم فعرفتنا بذلک منزلتهم ففرج عنا بحقهم فرجا عاجلا کلمح البصر او هو اقرب یا محمد یا علی اکفیانی فانکما کافیای و انصرانی فانکما ناصرای یا مولای یا صاحب الزمان الغوث الغوث الغوث ادرکنی ادرکنی مجلسی: بحارالانوار، ج 50: ص 275، چ بیروت

فضل بن ابی قره گوید: شنیدم امام صادق علیه السلام می فرمود: خداوند به ابراهیم علیه السلام وحی فرو فرستاد که برای تو فرزندی متولد شود. ابراهیم این را به ساره باز گفت. ساره با شگفتی پرسید: آیا من توانم که حملی بر زمین نهم، حال آن که پیرزنی بیش نیستم؟! خداوند به ابراهیم وحی فرمود که: او خواهد زایید و فرزندانش چهارصد سال شکنجه و آزار کشند، از آن رو که سخن را بر من رد کرد. امام صادق علیه السلام فرمود: پس چون اذیت و رنج بر بنی اسرائیل به درازا کشید چهل روز به درگاه خداوند ناله و زاری کردند. خداوند به موسی و هارون وحی فرمود که: آنها را از چنگال فرعون رهایی بخشد و بدین صورت یکصد و هفتاد سال آزار را از آنها کاست. راوی گوید: سپس امام صادق علیه السلام فرمود: شما هم اگر چنین کنید البته خداوند بر ما گشایش دهد، ولی اگر این گونه نباشد این امر تا آخرین حد خود به درازا کشد.

سیر اول: (شب همه جا را فرا گرفته سیاهی بر قلبهایمان سایه افکنده) دنیا با جاذبه های پر زرق و برقش پیش پایمان دام گسترده و خود به کمین صید نشسته تا کی ما را به کام خود کشد و اسیر سازد. ابلیس زهر سو افسونگری کند و به یاری نفس خصم شتابد. در این ظلمت به هر سو قدم گذاری هلاک شوی و در دره گمراهی سقوط کنی. چشمانت کور شده جایی را نمی بینی، راه بیراهه تشخیص نمی دهی. غریقی هستی در دریای مواج و طوفانی که کشتی نجاتی می طلبی. در این لحظات سخت و پر آشوب ندایی در اعماق جانت طنین اندازد: ان مثل اهل بیتی فی امتی کمثل سفینه نوح من رکبها نجی و من تخلف عنها غرق. [1] .

همانا مثل اهل بیت من در میان امت من همچون کشتی نوح است که هر کس بر آن سوار شد نجات یافت و هر کس ز آن روی برتافت هلاک گردید.

سیر دوم: چشمه های نور در دلت می جوشد، غنچه های اشک به دیدگانت می شکفد، زمزمه ای دلنشین داری: السلام علیک یا سبیل الله الذی من سلک غیره هلک. [2] .

سلام بر تو ای مولای من، امام زمان، ای راه خدایی که هر کس در غیر آن گام نهد هلاک شود. راه هدایت یافته، شب تاریکت سحر گشته، به صراط مستقیم گام نهاده، ریسمان محکم هدایت را چنگ زده، راهبری امام هدایت پذیرفته، بر شیطان و طواغیت پشت کرده ای. فرشتگان به استقبالت آمده و مژده رستگاریت دهند: خوشا به حال تو! خوشا به حال تو! گویی تازه دنیا آمده ای، بر سجاده می نشینی و دست به دعا بر می داری: اللهم عرفنی نفسک فانک ان لم تعرفنی نفسک لم اعرف رسولک، اللهم عرفنی رسولک فانک ان لم تعرفنی رسولک لم اعرف حجتک، اللهم عرفنی حجتک فانک ان لم تعرفنی حجتک ضللت عن دینی. [3] .

پروردگارا! معرفت خویش به من عطا فرما که اگر معرفتت به من عطا نفرمایی رسولت نمی شناسم. بارالها! رسولت به من شناسان که اگر رسولت به من نشناسانی حجتت نمی شناسم. خدایا! حجتت به من شناسان که اگر او را به من نشناسانی از دینم گمراه شوم.

سیر سوم: امامت را شناخته محبتش به دل پرورانده اما هنوز غمین و افسرده ای. اکنون مولایت در زندان نشسته و خورشید وجودش در پس ابر غیبت پنهان شده نه او را می بینی نه صدایش می شنوی. چه سخت است این جدایی! الی متی احار فیک یا مولای، و الی متی و ای خطاب اصف فیک و ای نجوی، عزیز علی ان اجاب دونک و اناغی، عزیز علی ان ابکیک و یخذلک الوری، عزیز علی ان یجری علیک دونهم ما جری. [4] .

تا کی در انتظارات حیران مانم؟ تا به کی و با کدام گفتار تو را ستایم؟ و چگونه و به چه زبانی شرح خود بیان نمایم و با تو سخن و راز دل گویم؟ بسیار دشوار است بر من که از غیر تو پاسخ داده شوم و همسخن گردم. بسیار سخت است بر من تا بر فراق تو گریم و مردم تو را واگذارند و از یادت غافل باشند. بر من بسی سخت است که این رنج و مصیبت زمان غیبت تنها بر تو وارد شود.

سیر چهارم: از این و آن سراغش گیری، او را نمی یابی. اینجا و آنجا جستجوش کنی، راه به جایی نمی بری. با این حال، امید ز کف نداده از رحمت پروردگار مایوس نگشته ای. چه خوش ذکری به لب داری: اللهم ارنی الطلعه الرشیده، و الغره الحمیده، و اکحل ناظری بنظره منی الیه، و عجل فرجه. [5] .

خداوندا! آن طلعت زیبا و رشید، و آن چهره دل آرا را به من بنمایان. چشم مرا با نگاهی به جمال حضرتش سرمه کش و در فرج و ظهورش تعجیل فرما.

سیر پنجم: آه! آه! براستی ممکن است روزی او را بینی و بر خاک پایش بوسه زنی. هل الیک یابن احمد سبیل فتلقی؟ هل یتصل یومنا منک بعده فنحظی؟ متی نرد منا هلک الرویه فنروی، متی ننتفع من عذب مائک فقد طال الصدی، متی نغادیک و نراوحک فنقر عینا، متی ترانا و نریک. [6] .

ای پسر پیغمبر! آیا به سوی تو راه ملاقاتی هست؟! آیا امروز به فردایی می رسد که به دیدار جمالت بهره مند شویم؟! آیا می شود که بر جویبار رحمتت در آییم و سیراب شویم؟! کی شود که بر رفع عطش طولانی خود از چشمه آب زلال تو سیراب شویم؟! کی رسد که ما با تو صبح و شام کنیم، تا چشم ما به جمالت روشن شود که تو ما و ما تو را بنگریم.

سیر ششم: چه آرزوها که عقده دل گشته، چه اشکها که در هجر تو بر گونه ها غلطیده، چه حسرتها که نبرده، چه طعنه ها که نشنیده، چه ساعتها که به انتظارت ننشسته ایم، ولی ای مولا: فلو تطاولت الدهور و تمادت الاعمار لم ازدد فیک الا یقینا، و لک الا حبا، و علیک الا متکلا و معتمدا، و لظهورک الا متوقعا و منتظرا، و لجهادی بین یدیک مترقبا، فابذل نفسی و مالی و ولدی و اهلی و جمیع ما خولنی ربی بین یدیک، و التصرف بین امرک و نهیک، مولای، فان ادرکت ایامک الزاهره، و اعلامک الباهره فها انا ذا عبدک المتصرف بین امرک و نهیک، ارجو به الشهاده بین یدیک و الفوز لدیک. [7] .

پس هر گاه در زمان غیبت، روزگار دراز و عمرها طولانی بگذرد جز آن که بر یقین، محبت، توکل و اعتمادم بر تو افزاید، تاثیر دیگری نخواهد داشت. و جز آن که توقع و انتظارم به ظهور حضرتت بیشتر گردد و برای جهاد در پیشگاهت که جان، مال، فرزند و عیال و هر چه که پروردگارم به من تفضل و مرحمت نموده فدایت سازم و امر و نهی تو را درباره تصرف در آنها اجرا سازم، اثری نمی گذارد. ای مولای من! پس هر گاه دوران درخشان و پرچمهای نمایان تو را دریابم من بنده مطیع امر و نهی تو خواهم بود و به آن اطاعت، امید و انتظار شهادت در رکاب حضرتت و سعادت در پیشگاهت دارم.

سیر هفتم: صبحمان بی ذکر تو شب شود و شبمان بی درد غمت به صبح رسد. یادت ز کویمان رخت بربسته به دیار فراموشان کوچ کرده. گویا نه غیبتی رخ داده نه هجرانی گریبان گیرمان گشته. تنها در دل شب، از آن دور دستها، صدای مناجاتی به گوش رسد: اللهم و لا تسلبنا الیقین لطول الامد فی غیبته و انقطاع خبره عنا، و لا تنسنا ذکره و انتظاره، و الایمان به، و قوه الیقین فی ظهوره، و الدعاء له، و الصلوه علیه حتی لا یقنطنا طول غیبته من قیامه و یکون یقیننا فی ذلک کیقیننا فی قیام رسولک صلواتک علیه و آله، و ما جاء به من وحیک و تنزیلک. [8] .

خدایا! یقین را به جهت درازی مدت غیبتش و بی خبر بودن از حضرتش ز ما سلب مفرما و یاد و انتظار و ایمان به حضرتش، قوت یقین به ظهورش، دعا و درود فرستادن بر وجودش ز یاد ما مبر، تا این که طول غیبتش ما را ز قیامش نومید نکند و یقین ما به آن چون یقین به قیام پیغمبرت - که درودهایت بر او و آل او باد - و آنچه از وحی و تنزیلت (قرانت) آورده، باشد.

سیر هشتم: (و اینک ای پناه بی پناهان! - ای امید ناامیدان!) عمری در آتش فراقت سوختیم و محبتت به جان خریدیم. اگر لیاقت دیدار رویت نداریم و بی وفایی هایمان ما راز تو دور کرده یقین داریم که نگاه مهربان تو هماره سوی ماست. صدایمان می شنوی قنوتمان در پیوند با خود می پذیری که دعای بر فرجت در این دوران حیرت، یگانه دست آویز ماست برای نجات از هلاکت.

اللهم عرفنی نفسک فانک ان لم تعرفنی نفسک لم اعرف رسولک...

اللهم عرفنی نفسک فانک ان لم تعرفنی نفسک لم اعرف رسولک، اللهم عرفنی رسولک فانک ان لم تعرفنی رسولک لم اعرف حجتک، اللهم عرفنی حجتک فانک ان لم تعرفنی حجتک ضللت عن دینی، اللهم لا تمتنی میته جاهلیه، و لا تزغ قلبی بعد اذ هدیتنی. [9] .

پروردگارا! معرفت خویش به من عطا فرما که اگر معرفتت به من عطا نفرمایی رسولت نمی شناسم. بارالها! رسولت به من شناسان که اگر رسولت به من نشناسانی حجتت نمی شناسم. خدایا! حجتت به من شناسان که اگر او را به من نشناسانی از دینم گمراه شوم. خدایا! مرا مانند مردن جاهلیت نمیران، و دلم را پس از آن که هدایتم کردی منحرف منما.

اللهم صل علی محمد و آله و انجز لولیک ما وعدته

اللهم صل علی محمد و آله، و انجز لولیک ما وعدته. [10] .

پروردگارا! بر محمد و آلش درود فرست و آن چه را که به ولیت وعده فرمودی محقق گردان.

اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن صلواتک علیه و علی آبائه فی هذه الساعه و فی کل ساعه...

اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن صلواتک علیه و علی آبائه فی هذه الساعه و فی کل ساعه ولیا و حافظا و قائدا و ناصرا و دلیلا و عینا حتی تسکنه ارضک طوعا و تمتعه فیها طویلا. [11] .

بارالها! در این هنگام و برای همیشه ولی امرت، امام زمان حجه بن الحسن را - که درودهایت بر او و بر پدرانش باد - سرپرست و نگهدار و رهبر و یاور و رهنما و نگهبان باش تا گیتی را به فرمان او در آوری و تا دیر زمان بهرمندش گردانی.

اللهم و سر نبیک محمدا برؤیته و من تبعه علی دعوته و ارحم استکانتنا بعده...

اللهم و سر نبیک محمدا صلی الله علیه و آله برویته و من تبعه علی دعوته و ارحم استکانتنا بعده، اللهم اکشف هذه الغمه عن هذه الامه بحضوره، و عجل لنا ظهوره انهم یرونه بعیدا و نریه قریبا، برحمتک یا ارحم الراحمین. [12] .

بارالها! و پیامبرت را شاد و مسرور گردان به دیدار او و پیروانش که دعوت حضرتش را اجابت کردند. و (ای خدا!) بر حال زار و پریشان ما بعد از (غیبت) او ترحم فرما. خداوندا! این غم و اندوه (زمان غیبت ولیت) را از این امت به حضور (و ظهورش) بردار. در ظهورش برای ما تعجیل فرما، که (مخالفان) آن را دور می دانند و ما آن را نزدیک. به امید رحمتت، ای مهربانترین مهربانان.

اللهم انی اسئلک ان ترینی ولی امرک ظاهرا نافذ الامر مع علمی بان لک السلطان...

اللهم انی اسئلک ان ترینی ولی امرک ظاهرا نافذ الامر مع علمی بان لک السلطان، و القدره و البرهان، و الحجه و المشیه، و الحول و القوه، فافعل ذلک بی و بجمیع المومنین حتی تنظر الی ولی امرک صلواتک علیه، ظاهر المقاله، واضح الدلاله، هادیا من الضلاله، شافیا من الجهاله. [13] .

خدایا! من از تو به اصرار می خواهم که ولی امرت را نمایان و با نفوذ فرمان نشانم دهی، [14] چرا که می دانم حاکمیت، قدرت، برهان، حجت و مشیت از آن توست. پس برای من و همه مومنان انجام ده، تا اینکه به ولی امرت - که درودهای تو بر او باد - بنگریم در حالی که نمایان و شفابخش از (مرض) جهالت است.

اللهم اعز نصره و مد فی عمره و زین الارض بطول بقائه

اللهم اعز نصره، و مد فی عمره، و زین الارض بطول بقائه. [15] .

خدایا! یاری او را همراه با پیروزی و اقتدار گردان، عمرش را دراز فرما و زمین را به دراز زیستیش زینت بخش.

اللهم اعزه و اعزز به و انصره و انتصر به و انصره نصرا عزیزا...

اللهم اعزه و اعزز به، و انصره و انتصر به، و انصره نصرا عزیزا، و افتح له فتحا یسیرا، و اجعل له من لدنک سلطانا نصیرا. [16] .

خدایا! او را عزت بخش و به وسیله او (مومنان را) عزیز گردان. و او را یاری کن و به وسیله او یاری فرما. و او را پیروزی به همراه عزت و اقتدار عطا کن. و به آسانی جهانی را به دست او فتح نما و از جانب خود او را سلطنت و قدرت عنایت فرما.

اللهم اذل کل من ناواه و اهلک کل من عاداه و امکر بمن کاده...

اللهم اذل کل من ناواه، و اهلک کل من عاداه، و امکر بمن کاده، و استاصل من جحده حقه، و استهان بامره، و سعی فی اطفاء نوره، و اراد اخماد ذکره. [17] .

خدایا! هر که در برابر او بایستد ذلیل فرما. هر که با او دشمنی کند هلاک گردان. و با هر کس به او نیرنگ زند مکر کن. و کسی که حق او را انکار کند، امرش را سبک شمارد، در خاموش نورش بکوشد و از بین بردن یادش را اراده کند، تمامی هستی او را بر باد فنا ده، انسان که آثاری از او باقی نماند.

اللهم ارنی الطلعه الرشیده و الغره الحمیده و اکحل ناظری بنظره منی الیه...

اللهم ارنی الطلعه الرشیده، و الغره الحمیده، و اکحل ناظری بنظره منی الیه، و عجل فرجه، و سهل مخرجه، و اوسع منهجه، و اسلک بی محجته، و انفذ امره، و اشدد ازره. [18] .

خداوندا! آن نگار زیبا و رشید و آن سیمای دل آرا را به من بنمایان. چشم مرا با نگاهی به جمال حضرتش سرمه کش (: نور چشم را با آن نگاه فزون ساز). در فرج و ظهورش تعجیل فرما. خروجش آسان نما. در طریقه دوستیش گستردگی قرار ده. مرا به پیمودن طریق هدایت او موفق دار، فرمانش را (با ظهور او در جهان) نافذ و پشت حضرتش را محکم دار.

اللهم اظهر کلمته و اعل دعوته و انصره علی عدوه و عدوک یا رب العالمین

اللهم اظهر کلمته، و اعل دعوته، و انصره علی عدوه و عدوک، یا رب العالمین. [19] .

پروردگارا! کلمه حق او را در جهان ظاهر ساز و آواز دعوت او را بلند گردان و بر دشمنانش و دشمنانت - ای خدای عالم - او را یاری فرما.

اللهم اعذه من شر جمیع ما خلقت و ذرات و برات و انشات و صورت...

اللهم اعذه من شر جمیع ما خلقت و ذرات و برات و انشات و صورت، و احفظه من بین یدیه و من خلفه و عن یمینه و عن شماله و من فوقه و من تحته بحفظک الذی لا یضیع من حفظته به. [20] .

خدایا! از شر آنچه آفریده ای، بار آورده ای، پدید آورده ای، پرورده ای و تصویر کرده ای، پناهش ده. و او را از پیش، پشت سر، راست، چپ، بالا و پایین حفظ فرما، با آن نگهداریت که هر کسی با آن نگاه داشته ای ضایع نگشته است.

اللهم انا نرغب الیک فی دوله کریمه تعز بها الاسلام و اهله...

اللهم انا نرغب الیک فی دوله کریمه، تعز بها الاسلام و اهله، و تذل بها النفاق و اهله، و تجعلنا فیها من الدعاه الی طاعتک، و القاده الی سبیلک، و ترزقنا بها کرامه الدنیا و الاخره. [21] .

خدایا! ما از تو تمنا و امید داریم که دولت با کرامت (آن امام را به ظهور آوری) و اسلام و اهلش را به آن عزت بخشی و نفاق و اهلش را به او خوار گردانی و ما را در آن دولت حقه از دعوت کنندگان به طاعتت و پیشوایان راه هداییت قرار دهی، و به واسطه آن بزرگوار کرامت دنیا و آخرت را روزی ما فرمایی.

اللهم اعذه من شر کل باغ و طاغ و من شر جمیع خلقک و احفظه من بین یدیه و...

اللهم اعذه من شر کل باغ و طاغ، و من شر جمیع خلقک، و احفظه من بین یدیه و من خلفه و عن یمینه و عن شماله، و احرسه و امنعه من ان یوصل الیه بسوء، و احفظ فیه رسولک و آل رسولک، و اظهر به العدل، و ایده بالنصر، و انصر ناصریه، و اخذ خاذلیه، و اقصم قاصمیه، و اقصم به جباره الکفر، و اقتل به الکفار و المنافقین و جمیع الملحدین حیث کانوا من مشارق الارض و مغاربها، برها و بحرها، و املاء به الارض عدلا و اظهر به دین نبیک صلی الله علیه و آله. [22] .

خدایا! تو آن بزرگوار را از شر هر فرد سرکش و طغیانگر، و از شر همه خلق خود در پناهت محافظت فرما. و آن حضرت را از پیش روی و از پشت سر و جانب راست و چپ محفوظ دار، و از رسیدن هر امر ناگوار و هر آسیبی نگهدار. و به سبب (وجود) او، پیامبر و خاندان پیامبرت را حفظ نما و به واسطه او عدل را آشکار گردان. او را با کمک خود موید دار. یارانش را یاری نما. آنان که از یاری او سرباز می زنند به حال خود (خوار و محروم) واگذار. پشت دشمنانش را بشکن. و گردنکشان کافر را به واسطه او درهم شکن. کافران و منافقان را به او به قتل رسان و تمام ملحدان (معاندان خدا و دشمنان دین) را در مشرق و مغرب زمین و در سرزمینها و دریاهای عالم به وسیله حضرتش به از میان بردار، و به ظهورش زمین را پر از عدل و داد ساز، و دین پیامبرت - که درود خدا بر او و آلش باد - (در گسترده زمین) آشکار فرما.

و اظهر کلمتک التامه و مغیبک فی ارضک الخائف المترقب

اللهم صل علی محمد و آل محمد، و اظهر کلمتک التامه و مغیبک فی ارضک الخائف المترقب. [23] .

خداوندا! بر محمد و آل او درود فرست و کلمه تامه خود را در روی زمین که در پرده غیبت نگاه داشته ای ظاهر فرما، زیرا او (در زمان غیبت) از دشمنانش ترسان و همیشه بیم کشته شدن توسط آنان را دارد.

اللهم انصره و انتصر به لدینک و انصر به اولیائک و اولیائه و شیعته و انصاره و اجعلنا منهم

اللهم انصره و انتصر به لدینک، و انصر به اولیائک و اولیائه و شیعته و انصاره، و اجعلنا منهم. [24] .

بارالها! او را یاری کن و به او دینت را یاری بخش و به واسطه او دوستانت و دوستانش و شیعیانش و یارانش را مدد رسان و ما را از جمله آنان قرار ده.

اللهم انصره نصرا عزیزا و افتح له فتحا یسیرا

اللهم انصره نصرا عزیزا، و افتح له فتحا یسیرا. [25] .

خداوندا! او را به عزت و اقتدار یاری نما و پیروزی را به آسانی به او عطا فرما.

اللهم و اعز به الدین بعد الخمول و اطلع به الحق بعد الافول و اجل به الظلمه و اکشف به الغمه

اللهم و اعز به الدین بعد الخمول، و اطلع به الحق بعد الافول، و اجل به الظلمه، و اکشف به الغمه. [26] .

پروردگارا! دین اسلام را پس از گمنامی غالب (بر تمامی ادیان) نما و حق را بعد از افول طلوعی تازه عنایت کن و ظلمت و تاریکی (جهل و کفر و ظلم) و نیز حیرت و گمراهی را به واسطه حضرتش برطرف فرما.

اللهم اجعلنی من انصاره و اعوانه و الذابین عنه و المسارعین الیه فی قضاء حوائجه...

اللهم اجعلنی من انصاره و اعوانه، و الذابین عنه، و المسارعین الیه فی قضاء حوائجه، و الممتثلین لاوامره، و المحامین عنه، و السابقین الی ارادته، والمستشهدین بین یدیه. [27] .

خداوندا! مرا از انصار و یاران و مدافعان حضرتش و آنان که از پی انجام حوایج (و فرامینش) می شتابند، و اوامرش را امتثال می کنند، و نیز از حمایت کنندگان و سبقت گیرندگان در جهت تحقق خواست او، و شهدای در رکاب حضرتش قرار ده.

اللهم و مد فی عمره و زد فی اجله و اعنه علی ما ولیته و استرعیته...

اللهم و مد فی عمره، و زد فی اجله، و اعنه علی ما ولیته، و استرعیته، و زد فی کرامتک له، فانه الهادی المهدی، و القائم المهتدی، و الطاهر التقی الزکی النقی المرضی الصابر الشکور المجتهد. [28] .

خدایا! عمرش را در طول حیاتش بیفزای، و بر آنچه دادی و خواستارش شدی، او را کمک فرما. و کرامتت را بر او دو چندان کن که او راهنمای ره یافته، و قیام کننده هدایت شده، و پاک پرهیزگار پاک پرورده پسندیده مورد رضایت، و شکیبای سپاسگزار سخت کوش است.

اللهم اظهر به دینک و سنه نبیک حتی لا یستخفی بشی ء من الحق مخافه احد من الخلق

اللهم اظهر به دینک و سنه نبیک حتی لا یستخفی بشی ء من الحق مخافه احد من الخلق. [29] .

خدایا! به دست او دینت و سنت پیامبرت را آشکار ساز، تا آنکه چیزی از حق و حقیقت از ترس احدی از خلق مخفی نماند.

اللهم و امن به البلاد و اهد به العباد

اللهم و امن به البلاد و اهد به العباد. [30] .

خداوندا! شهرها و بلاد عالم را به سبب وی امن و امان گردان، و بندگان را در اثر عنایات او هدایت فرما.

اللهم اکفه بغی الحاسدین و اعذه من شر الکائدین...

اللهم اکفه بغی الحاسدین، و اعذه من شر الکائدین، و ازجر عنه اراده الظالمین، و خلصه من ایدی الجبارین. [31] .

خدایا! از زیاده طلبی حسودان کفایتش کن، از شر نیرنگ زنان پناهش ده، اراده ستمگران را از او بران و از دست گردنکشان رهاییش ده.

اللهم صل علیه و قرب بعده و انجز وعده و اوف عهده و اکشف عن بأسه حجاب الغیبه...

اللهم صل علیه و قرب بعده، و انجز وعده، و اوف عهده، و اکشف عن باسه حجاب الغیبه، و اظهر بظهوره صحائف المحنه، و قدم امامه الرعب و ثبت به القلب، و اقم به الحرب و ایده بجند من الملائکه مسومین، و سلطه علی اعداء دینک اجمعین. [32] .

خدایا! رحمت و درود فرست بر او و نزدیک کن درویش را و وعده ای را که به او (دایر بر گسترش عدل و ایمان در سراسر جهان) و پیمانی (که در آن مورد) با او بسته ای به انجام رسان. و امر ناگوار حجاب غیبت را از او بردار. با ظهورش اوراق رنج و محنت را درهم نورد و رعب را در پیشگاهش قرار ده. به واسطه او قلب (مومنان ود وستانش) را ثابت (از تشویش و گمراهی) بدار و به (رهبری) او جنگ با دشمنان دین را بر پا دار و او را به سپاهی از فرشتگان نشاندار یاری نما و او را بر جمله دشمنان دینت چیرگی وا قتدار بخش.

اللهم و نحن عبیدک التائقون الی ولیک المذکر بک و بنبیک خلقته لنا عصمه و ملاذا...

اللهم و نحن عبیدک التائقون الی ولیک المذکر بک، و بنبیک خلقته لنا عصمه و ملاذا، و اقمته لنا قواما و معاذا، و جعلته للمومنین منا اماما، فبلغه منا تحیه و سلاما، و زدنا بذلک یا رب اکراما، و اجعل مستقره لنا مستقرا و مقاما، و اتمم نعمتک بتقدیمک ایاه امامنا حتی توردنا جنانک، و مرافقه الشهداء من خلصائک. [33] .

پروردگارا! ما بندگان حقیرت مشتاق (ظهور) ولی تو هستیم که او یاد آور تو و پیامبر صلی الله علیه و آله تو است. تو او را برای نگهداری و پناه ما (از گمراهی) آفریدی. و او را برانگیخته ای تا ما به برپایی و پناه ما باشد و او را برای مومنان ما امام و پیشوا قرار دادی. پس تو از جانب ما به آن حضرت سلام و تحیت برسان و بدین واسطه ای پروردگار بر گرامیداشت ما بیفزا، و مقام و جایگاه او را مقام و جایگاه ما قرار ده [34] .

و به واسطه پیشوایی او نعمت را بر ما تمام گردان، تا آن بزرگوار به هدایتش ما را در بهشت های عدن و فردوس تو داخل سازد و با شهیدان راه تو و دوستان خاصت رفیق و مونس گرداند.

اللهم طال الانتظار و شمت منا الفجار و صعب علینا الانتصار

اللهم طال الانتظار، و شمت منا الفجار، و صعب علینا الانتصار. [35] .

پروردگارا! انتظار ما شیعیان طولانی شد و مردم فاسق و فاجر ما را شماتت کرده انتقام و پیروزی بر دشمنان بر ما سخت آمده است.

اللهم املاء به الارض عدلا و قسطا کما ملئت ظلما و جورا انک سمیع مجیب

اللهم املاء به الارض عدلا و قسطا، کما ملئت ظلما و جورا، انک سمیع مجیب. [36] .

پروردگارا! زمین را سراسر به وجودش پر از عدل و داد ساز، چونان که اکنون پر از ظلم و جور گردیده (ای خدا! این دعا را مستجاب فرما) که تویی شنونده و مستجاب کننده نام.

اللهم انت کشاف الکرب و البلوی و الیک استعدی فعندک العدوی...

اللهم انت کشاف الکرب و البلوی. و الیک استعدی، فعندک العدوی، و انت رب الاخره و الدنیا، فاغث یا غیاث المستغیثین عبیدک المبتلی، و اره سیده یا شدید القوی، و ازل عنه به الاسی و الجوی، و برد غلیله یا من علی العرش استوی، و من الیه الرجعی و المنتهی. [37] .

خداوندا! تو بر طرف کننده غم و اندوه و بلا و مصیبت هستی و من از تو داد دل می خواهم که تویی داد خواه و تو پروردگار دنیا و آخرتی. پس ای فریاد رس! فریاد خواهان به داد بنده ضعیف بلا دیده و بیچاره ات برس و آقای او را به او بنمایان. ای خدای مقتدر! لطف نما و این بنده درمانده خود را از قید غم و رنج برهان و آتش دل او را فرونشان، ای آن که بر عرش تسلط داری و رجوع و منتهای امر همه خلق به سوی توست.

اللهم و لا تسلبنا الیقین لطول الامد فی غیبته و انقطاع خبره عنا...

اللهم و لا تسلبنا الیقین لطول الامد فی غیبته و انقطاع خبره عنا، و لا تنسنا ذکره و انتظاره و الایمان به، و قوه الیقین فی ظهوره، و الدعاء له، و الصلوه علیه حتی لا یقنطنا طول غیبته من قیامه، و یکون یقیننا فی ذلک کیقیننا فی قیام رسولک صلواتک علیه و آله، و جاء به من وحیک و تنزیلک. [38] .

خدایا! یقین را از ما به جهت درازی مدت غیبتش و بی خبر بودن از حضرتش سلب مفرما. و یادش و انتظارش و ایمان به حضرتش، قوت یقین به ظهورش، دعا برایش و درود فرستادن بر حضرتش را از یاد ما مبر، تا اینکه طول غیبتش ما را از قیامش نومید نکند. و یقین ما در این مورد مانند یقین ما به قیام پیغمبرت - که درودهایت بر او و آل او باد - و آنچه از وحی و تنزیلت (قرآنت) آورده، باشد.

اللهم نور بنوره کل ظلمه و هد برکنه کل بدعه...

اللهم نور بنوره کل ظلمه، و هد برکنه کل بدعه، و اهدم بعزه کل نار، و اهلک بعدله جور کل جائر، و اجر حکمه علی کل حکم، و اذل بسلطانه کل سلطان. [39] .

خدایا! به نور او هر ظلمتی را نورانی کن. به پایه او هر بدعتی را درهم شکن. با سلاح او هر آتشی را فرونشان. با عدل او هر ستمگری را نابود گردان. و حکم او را بر هر حکم دیگر جاری ساز. و با سلطنتش هر حاکمیت دیگری را خوار فرما.

اللهم اجعله الداعی الی کتابک و القائم بدینک استخلفه فی الارض کما استخلفت الذین من قبله...

اللهم اجعله الداعی الی کتابک، و القائم بدینک، استخلفه فی الارض کما استخلفت الذین من قبله، مکن له دینه الذی ارتضیته له، ابدله من بعد خوفه امنا یعبدک لا یشرک بک شیئا. [40] .

خدایا! او را مقرر فرما تا دعوت به قران کند و به ترویج دین تو قیام فرماید و او را خلیفه خود در زمین گردان، چنانکه پیشینیان او را امام و خلیفه گردانیدی. و او را برای (برپایی) دین او که پسندیده می باشد، در زمین جایگزین فرما و خوف او را بدل به ایمنی گردان، تا تو را بپرستند و هیچ بر تو شریک قرار ندهند. [41] .

اللهم و صل علی ولی امرک القائم المؤمل و العدل المنتظر...

اللهم و صل علی ولی امرک القائم المومل، و العدل المنتظر، و حفه بملائکتک المقربین، و ایده بروح القدس، یا رب العالمین. [42] .

خدایا! درود فرست بر ولی امرت، قائم مورد آرزو، عدل مورد انتظار. و او را به سپاه فرشتگان مقربت فراگیر و به روح القدس موید بدار، ای پروردگار جهانیان.

اللهم انا نشکوا الیک فقد نبینا و غیبه امامنا و شده الزمان علینا...

اللهم انا نشکوا الیک فقد نبینا، و غیبه امامنا، و شده الزمان علینا، و وقوع الفتن بنا، و تظاهر الاعداء علینا، و کثره عدونا، و قله عددنا، اللهم فافرج ذلک عنا بفتح منک تعجله، و نصر منک تعزه، و امام عدل تظهره، اله الحق امین. [43] .

خدایا! به درگاهت شکوه کنیم از نبود پیغمبرمان در میان ما، و غیبت اماممان، و فشار زمان بر ما و وقوع فتنه ها بر ما، و پشت به پشت دادن دشمنان علیه ما، و زیادی دشمنانمان و کمی شمارمان. خدایا! پس از این گرفتاری به ما گشایش ده با فتحی از جانب تو که با غلبه و اقتدار همراه باشد، و امام عدالت پیشه ای که ظاهرش سازی، ای معبود حق! آمین.

و اجعلنی اللهم من انصاره و اعوانه و اتباعه و شیعته...

و اجعلنی اللهم من انصاره و اعوانه و اتباعه و شیعته، و ارنی فی آل محمد علیهم السلام ما یاملون، و فی عدوهم ما یحذرون، اله الحق امین، یا ذالجلال و الاکرام، یا ارحم الراحمین. [44] .

پروردگارا! مرا هم از یاران و انصار و پیروان و شیعیان آن حضرت قرار ده. و آن چه را که آل محمد علیهم السلام آرزومندند (از غلبه حق بر باطل و عزت مومنان) و آن چه که دشمنانشان از آن می ترسند (از ذلت و نابودی) به من (با ظهور مولایم) بنمایان. ای خدای حق! دعایم مستجاب ساز، ای صاحب جلال و بزرگواری و بخشش! و ای مهربان ترین مهربانان!

اللهم ان حال بینی و بینه الموت الذی جعلته علی عبادک حتما مقضیا فاخرجنی من قبری مؤتزرا کفنی...

اللهم ان حال بینی و بینه الموت الذی جعلته علی عبادک حتما مقضیا فاخرجنی من قبری موتزرا کفنی، شاهرا سیفی، مجردا قناتی، ملبیا دعوه الداعی فی الحاضر و البادی. [45] .

بارالها! اگر میان من و او اجلی که بر تمام بندگانت تقدیر حتمی نمودی جدایی افکند، پس مرا از قبر برانگیز، در حالی که کفن پوشیده و شمشیر از نیام برکشیده لبیک گویان دعوتش را که در تمام شهرها و بیابانهای عالم است، اجابت کنم.

اللهم کما جعلت قلبی بذکره معمورا، فاجعل سلاحی بنصرته مشهورا...

اللهم کما جعلت قلبی بذکره معمورا، فاجعل سلاحی بنصرته مشهورا، و ان حال بینی و بین لقائه الموت الذی جعلته علی عبادک حتما، و اقدرت به علی خلیقتک رغما، فابعثنی عند خروجه ظاهرا من حفرتی، موتزرا کفنی حتی اجاهد بین یدیه فی الصف الذی اثنیت علی اهله فی کتابک فقلت: کانهم بنیان مرصوص. [46] .

خداوندا! چنانچه قلب مرا به یاد او تازگی و طراوت بخشیدی، سلاح مرا برای یاری آن حضرت از نیام برون آر، و چنانچه میان من و ملاقات آن بزرگوار مرگ حتمی که بر همه بندگان مقدر فرمودی، جدایی افکند، پس مرا در زمان خروج و عصر ظهور او از قبر برانگیز تا کفن پوشیده و در آن صفی که تو در کتاب آسمانی خود اهل آن را ثنا گفته و فرمودی: آنان گویی چون بنیانی خلل ناپذیرند در رکاب آن حضرت جهاد نمایم.

اللهم جدد به ما امتحی من دینک و احی به ما بدل من کتابک...

اللهم جدد به ما امتحی من دینک، و احی به ما بدل من کتابک، و اظهر به ما غیر من حکمک حتی یعود دینک به، و علی یدیه غضا جدیدا خالصا مخلصا، لا شک فیه، و لا شبهه معه، و لا باطل عنده، و لا بدعه لدیه. [47] .

خدایا! با (ظهور) او آن چه از دینت محو شده تازه کن. آن چه از کتابت تبدیل گشته زنده ساز. و آن چه از حکم تو تغییر یافته (صحیح آن را) آشکار ساز، تا اینکه دینت به وسیله او و بدست او تازه و خالص و بی آلایش گردد، که نه در آن شکی و نه همراه آن شبهه ای و نه در کنار آن بدعتی باشد.

اللهم فثبتنی علی دینک و استعملنی بطاعتک...

اللهم فثبتنی علی دینک، و استعملنی بطاعتک، و لین قلبی لولی امرک، و عافنی مما امتحنت به خلقک، و ثبتنی علی طاعه ولی امرک الذی سترته عن خلقک، و باذنک غاب عن بریتک و امرک ینتظر. [48] .

خدایا! مرا بر دینت ثابت دار و به فرمانبریت وادارم، و دلم را بر (فرمان بردن از) ولی امرت نرم گردان، و مرا معاف دار از آنچه خلقت را به آن آزمودی، و مرا بر طاعت ولی امرت ثابت دار، همان (بزرگواری) که او را از خلقت پوشانده ای و او با اجازه تو از آفریدگانت غیبت کرده و در انتظار فرمان توست.

اللهم و احی بولیک القرآن و ارنا نوره سرمدا لا لیل فیه و احی به القلوب المیته...

اللهم و احی بولیک القرآن، و ارنا نوره سرمدا لا لیل فیه، و احی به القلوب المیته، و اشف به الصدور الوغره، و اجمع به الاهواء المختلفه علی الحق، و اقم به الحدود المعطله و الاحکام المهمله، حتی لا یبقی حق الا ظهر، و لا عدل الا زهر. [49] .

خدایا! به وسیله ولیت قران را زنده گردان، و نورش را همیشه و پیوسته به ما نشان ده که در آن شبی نباشد. و با آن دلهای مرده را زنده کن، و سینه های تفتیده ا ز کینه را شفابخش، و خواستهای مختلف را به وسیله او بر (راه) حق گرد آور، و حدود تعطیل شده و قوانین فروگذار شده (دین) را با او بر پای دار، تا اینکه حقی نماند مگر اینکه ظاهر شود، و عدلی نماند مگر اینکه شکوفا گردد.

اللهم اعطه فی نفسه و ذریته و شیعته و رعیته و خاصته و عامته و عدوه...

اللهم اعطه فی نفسه و ذریته و شیعته و رعیته و خاصته و عامته و عدوه، و جمیع اهل الدنیا ما تقر به عینه، و تسر به نفسه، و بلغه افضل ما امله فی الدنیا و الاخره، انک علی کل شی ء قدیر. [50] .

خدایا! او را در جانش، نسلش، شیعه اش، رعیتش، خاصان و مقربانش، عامه (شیعیان زمان غیبتش) و دشمنانش و در تمامی اهل دنیا، عطا کن آنچه را که چشم او را بدان روشن کنی و خودش را به آن شاد نمایی. و او را به برترین آنچه در دنیا و آخرت آرزو می کند برسان، که تو بر هر چیز توانایی.

اللهم اصلح عبدک و خلیفتک بما اصلحت به انبیائک و رسلک...

اللهم اصلح عبدک و خلیفتک بما اصلحت به انبیائک و رسلک، و حفه بملائکتک، و ایده بروح القدس من عندک، و اسلکه من بین یدیه و من خلفه رصدا، یحفظونه من کل سوء و ابدله من بعد خوفه امنا یعبدک لا یشرک بک شیئا، و لا تجعل لاحد من خلقک علی ولیک سلطانا و ائذن له فی جهاد عدوک و عدوه و اجعلنی من انصاره انک علی کل شی ء قدیر. [51] .

بارالها! کار ظهور بنده شایسته و خلیفه راستینت (امام زمان علیه السلام) را اصلاح فرما، همان گونه که کار پیامبران و فرستادگانت را اصلاح نمودی و از فرشتگانت نگاهبانانی بر او بگمار و از سوی خویش با روح القدس او را یاری فرما و دیده بانی از پیش رو و پشت سر همراه وی گردان تا از هر امر ناگواری نگاهش دارند و ترس و هراس او را به امن و امان دگرگون ساز که او تو را می پرستد و هیچ چیز را همتا و همانند تو نمی داند. پس برای هیچ یک از آفریدگانت برتری و چیرگی نسبت به ولی خود قرار مده. او را در جهاد با دشمنت اجازت فرما و مرا از یاران او به شمار آور که تو بر هر کاری توانایی.

پینوشت:

1. طبرسی: الاحتجاج، ج 1: ص 238.

2. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

3. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان.

4. دعای ندبه / مفاتیح الجنان.

5. دعای عهد / مفاتیح الجنان.

6. دعای ندبه / مفاتیح الجنان.

7. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

8. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان.

9. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان.

10. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

11. اعمال شب 23 ماه مبارک رمضان / مفاتیح الجنان.

12. دعای عهد / مفاتیح الجنان.

13. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان.

14. مراد زمان ظهور حضرت است.

15. صلوات ابوالحسن ضراب اصفهانی / مفاتیح الجنان.

16. دعای افتتاح / مفاتیح الجنان.

17. صلوات ابوالحسن ضراب اصفهانی / مفاتیح الجنان.

18. دعای عهد / مفاتیح الجنان

19. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

20. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان

21. دعای افتتاح / مفاتیح الجنان.

22. زیارت آل یاسین / مفاتیح الجنان.

23. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

24. زیارت آل یس / مفاتیح الجنان

25. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

26. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

27. دعای عهد / مفاتیح الجنان.

28. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان.

29. دعای افتتاح / مفاتیح الجنان

30. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

31. صلوات ابوالحسن ضراب اصفهانی / مفاتیح الجنان.

32. صلوات بر حضرت مهدی علیه السلام / مفاتیح الجنان.

33. دعای ندبه / مفاتیح الجنان.

34. مراد آن است که ما را در زمان ظهور و نیز در بهشت با حضرتش قرین و همنشین بفرما.

35. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

36. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

37. دعای ندبه / مفاتیح الجنان.

38. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان.

39. صلوات ابوالحسن ضراب اصفهانی / مفاتیح الجنان.

40. دعای افتتاح / مفاتیح الجنان.

41. این فراز نسبت به مومنان به معنای تقیه در دوران غیبت است.

42. دعای افتتاح / مفاتیح الجنان.

43. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان.

44. زیارت آل یس / مفاتیح الجنان.

45. دعای عهد / مفاتیح الجنان.

46. زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام / مفاتیح الجنان.

47. صلوات ابوالحسن ضراب اصفهانی / مفاتیح الجنان.

48. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان.

49. دعای عصر غیبت / مفاتیح الجنان.

50. دعای برای امام زمان علیه السلام / مفاتیح الجنان.

51. مجلسی: بحارالانوار، ج 36: ص 304.

کانال تلگرامی رهپویانِ فرج

https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3hGEvQLRR5JA

نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ١۴

 چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)

 قسمت ۵

در تأیید قول تفسیر نمونه، چند نکته قابل ذکر است:

١_اول. اینکه آیه واضح و آشکار بیان میکند که اولین خانه ای که برای مردم قرار داده شد، خانه کعبه است; چراکه روایاتی وجود دارند که کلمه (أَوَّلَ بَیْت) را به معنای اولین خانه گرفته اند.

٢_دوم. باید در شأن نزول آیه دقت کرد. شأن نزول از این قرار است: یهودیان هنگام تغییر قبله، در مدینه به پیامبر صلّی الله علیه و آله وسلّم اعتراض کردند(1)  

و سابقه بیت المقدّس را به رخ پیامبر صلّی الله علیه و آله وسلّم کشیدند. خداوند هم به حمایت از پیامبرصلّی الله علیه و آله وسلّم ، این آیه را نازل نمود تا یهودیان تصور نکنند سابقه بیت المقدّس بیشتر و مقام و منزلت آن برتر است، بلکه بیت اللّه الحرام به عنوان اولین خانه برای مردم قرار داده شده است. اگر در شأن نزول این آیه دقت شود ـ همچنانکه تفسیر نمونه نیز چنین نظری دارد (٢)  

این موضوع کاملا روشن میگردد که موضعگیری آیه صرفاً برای بیان موضوع سابقه و قدمت کعبه است; چراکه دعوا و موضعگیری یهود نیز بر همین قدمت و سبقت بود.

٣_سوم. گروهی میخواهند اثبات کنند منظور از(أَوَّلَ بَیْت)اولین عبادتگاه است، نه خانه معمولی، و به روایت امام علی علیه السّلام ـ که در بحث روایی بیان خواهد شد ـ نیز استناد میکنند. همانگونه که گذشت، تفسیر من وحی القرآن نیز همین قول را اختیار کرده و با استفاده از کلمه (لِلنَّاسِ) نتیجه گرفته که کعبه اولین عبادتگاه جهانی است. (٣) 

اما نکته اینجاست که این، دلیلی بر آن نیست که حضرت ابراهیم علیه السّلام آن راساخته است. به عبارت دیگر، گرچه کعبه اولین خانه برای عبادت و طواف بوده، اما پیش از حضرت ابراهیم علیه السّلام ساخته شده است.

۴_چهارم. در نقلهای تاریخی میبینیم که معصومان علیهم السّلام از ظاهر این آیه استفاده کرده اند. برای نمونه، میتوان به این نقل اشاره کرد: منصور دوانیقی قصد داشت خانه های اطراف کعبه را خراب کند و فضای اطراف بیت اللّه را گسترش دهد، اما مردمی که در آن نزدیکی خانه داشتند، از این کار ممانعت کردند و اجازه ندادند خانه هایشان خراب شود. 

دعوا را به نزد امام صادق علیه السّلام بردند، امام در جواب منصور فرمود: نگران نباش، آیه قرآن به نفع شماست. منصور پرسید: کدام آیه؟ امام فرمود: (إِنَّ أَوَّلَ بَیْت وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبَارَکاً) 

چون به دلالت ظاهر قرآن، خانه خدا سابق بر همه خانه هاست، اولویت با خانه خداست و بقیه خانه ها بعدتر ساخته شده اند و میتوانید آنها را خراب کنید، و مردم نیز پذیرفتند. باید دقت شود که امام از این آیه چه استفاده ای کرد. اگر منظور امام اولین عبادتگاه بود، این قابل خدشه بود و ممکن بود کسی بگوید: پیش از آن، اینجا خانه های اجداد ما بوده است. روشن است که استدلال امام به گونه ای سبقت خانه خدا را به عقب بازمی‌گرداند که هیچکس را یارای مقابله نیست.

پی نوشت ها:

 (1) [ناصر مکارم شیرازی و دیگران، پیشین، ج 2، ص 9. / محسن قرائتی، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، 1383، ج 3 ص 131.  ]

 (٢) [ناصر مکارم شیرازی و دیگران، پیشین، ج 3، ص 550.]

 (٣) همان 

  (۴)[فخر رازی، پیشین، ج 8، ص 124ـ125. ]

ادامه دارد...

 کانال تلگرامی رهپویانِ فرج

https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3hGEvQLRR5JA

نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۳

 چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدا رو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)

 قسمت ۴

 در تفسیر من وحی القرآن نیز در ذیل همین آیه، با ذکر روایتی از امام علی(علیه السّلام) مینویسد:

و نستوحی من هذا الحدیث انّ الأنبیاء السابقین مثل نوح لم یبنوا بیوتاً للعبادة.(1) 

این تفسیر معتقد است که با توجه به روایت امام علی(علیه‌السلام) و این آیه به دست میآید که انبیای سابق بر ابراهیم(علیه السلام) خانهای برای عبادت و طواف نداشتند. استدلال ایشان چنین است:

 و لذا لم یشر القرآن فی آیاته الی ذلک.(٢)  یعنی: چون خانهای وجود نداشته، قرآن از آن نامی نبرده است.

ایشان در ادامه می‌نویسد:

و ربما کان المراد بأنّه أوّل بیت للعبادة، المعنی الشمولی الذی أراده اللّه للناس جمیعاً. (٣) 

یعنی: شاید منظور از «اول بیت» اولین خانه ای است که برای تمام مردم، و نه فقط برای عدهای خاص یا یک پیامبر خاص باشد. به نظر ایشان، پیامبران سابق تا زمان حضرت ابراهیم(علیه السّلام)خانه ای خصوصی و محلی برای عبادت خدا داشتند و حضرت ابراهیم(علیه السّلام) مأمور شد تا خانه ای جهانی برای خدا بسازد و همه گرد آن جمع شوند.

در جواب این تفاسیر، نکات ذیل قابل تذکرند: تفسیر نمونه در ذیل این آیه، می‌نویسد:

این نخستین خانه ای بوده است که برای مردم ساخته شده است. روشن است که منظور خانه عبادت و پرستش است و بنابراین، هیچ مانعی ندارد که قبل از آن خانه های مسکونی دیگری در روی زمین وجود داشته است.

 این تعبیر پاسخ روشنی است به آنها (نویسنده تفسیر المنار)(۴) که می‌گویند:

 خانه کعبه نخستین بار به دست ابراهیم ساخته شد و ساخته شدن آن به دست آدم را در ردیف افسانه قلمداد میکنند، در حالی که به طور مسلّم، قبل از ابراهیم معبد و پرستشگاه در جهان وجود داشته است و انبیای پیشین همچون نوح از آن استفاده می‌کردند و بنابراین، چگونه ممکن است خانه کعبه، که نخستین معبد در جهان است، به دست ابراهیم ساخته شده باشد؟(۵)

پی نوشت ها:

 (1) [سید محمّدحسین فضلاللّه، تفسیر من وحی القرآن، چ دوم، بیروت، دارالملاک، 1419، ج 6، ص 161.  ]

 (٢) [سید محمّدحسین طباطبائی، پیشین، ج 3، ص 542. ][ محمّدبن جریر طبری، تفسیر طبری، ترجمه گروهی از دانشمندان، چ دوم، تهران، توس، 1356، ج 1، ص 105.]

 (٣) همان یا [سید محمّدحسین طباطبائی، پیشین، ج 3، ص 542. ][ محمّدبن جریر طبری، تفسیر طبری، ترجمه گروهی از دانشمندان، چ دوم، تهران، توس، 1356، ج 1، ص 105.] 

  (۴)[27ـ رشید رضا در تفسیر المنار، روایات را متناقض و متعارض و فاسدالسند میداند و از اینرو، اقوالی که بنای کعبه را به آدم(علیه السّلام)نسبت می دهند، نمی پذیرد. (رشید رضا، تفسیر المنار، چ دوم، دارالفکر للطباعة والنشر، ج 1 ص 467.) ] 

 (۵)[ناصر مکارم شیرازی و دیگران، پیشین، ج 2، ص 9. ]

  ادامه دارد...

کانال تلگرامی رهپویانِ فرج

https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3-SP6F2YKBCA

نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۲

 چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)

 قسمت ۳

 پاسخگویی به سؤالات و شبهات: همیشه وقتی «معلومی» را اصل برای رسیدن به یک «مجهول» قرار می‌دهیم، باید دقت کنیم که خود معلوم ما صحیح باشد.

 آیه دوم: (إِنَّ أَوَّلَ بَیْت وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبَارَکاً وَ هُدی لِلْعَالَمِینَ.) (1)

همانا اولین خانه ای که برای خلق قرار داده شد در مکّه قرار دارد و مبارک و مایه هدایت جهانیان باشد.

به نظر می‌رسد تمام داستانها و حتی روایات و نقل قولها و گمان هزنیها درباره تاریخ بنای کعبه در جهت این آیه شریفه از قرآن کریم بوده است. صراحتی که این آیه در تعیین قدمت کعبه دارد، همه را کنجکاو کرده است تا درباره آن بیشتر بدانند. 

چه بسیار روایاتی که حاکی از کنجکاوی اصحاب و سؤال ایشان از معصومان علیهم السّلام برای دانستن تاریخ کعبه هستند.

 اختلاف در این آیه از این قرار است که برخی معتقدند: منظور از «اول بیت» اولین عبادتگاه است، نه اولین خانه،

 ولی برخی معتقدند که منظور، اولین خانه است و بر فرض که منظور اولین عبادتگاه باشد، این عبادتگاه سابق، بر زمان حضرت ابراهیم علیه السّلام بوده است. 

تفسیر المیزان درباره این آیه می‌نویسد:

کلمه «بیت» معنایش معروف است و مراد از «وضعِ بیت» برای مردم، ساختن و معیّن کردن آن برای عبادت مردم است; برای اینکه مردم آن را وسیله ای قرار دهند برای پرستش خدای سبحان و از دور و نزدیک به همین منظور به طرف آن روانه شوند.و یا به طرف آن عبادت کنند.

 و آثاری دیگر بر آن مترتّب سازند. همه اینها از تعبیر به «بکة»، که به معنای محل ازدحام است، استفاده می‌شود و میفهماند که مردم برای طواف، نماز و عبادات و سایر مناسک، پیرامون این خانه ازدحام می‌کنند; و اما اینکه اولین خانه‌ای باشد که بر روی زمین برای انتفاع مردم ساخته شده باشد، 

لفظ آیه بر آن دلالت ندارد و نمی‌رساند که قبل از مکّه هیچ خانه ای ساخته نشده بود. (٢)

پی نوشت ها:

 (1) [ (آلعمران: 96);]

 (٢) [ سید محمّدحسین طباطبائی، پیشین، ج 3، ص 542. ]

  ادامه دارد...

 کانال تلگرامی رهپویانِ فرج

https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3-SP6F2YKBCA

نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۱

 چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه‌السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟(رفع شبهه)

قسمت ۲

 پاسخگویی به سؤالات و شبهات: همیشه وقتی «معلومی» را اصل برای رسیدن به یک «مجهول» قرار می‌دهیم، باید دقت کنیم که خود معلوم ما صحیح باشد.

قرآن کریم در سوره بقره از آیه 125 (متن آیه در شماره قبل هست) وارد داستان حضرت ابراهیم علیه السّلام می‌شود،

تفسیر مجمع البیان در ذیل این آیه می‌نویسد:

ثمّ بیّن ـ سبحانه ـ کیف بنی ابراهیم البیت، فقال: (وَ اذْ یَرْفَعُ) و تقدیره: و اذکر (اذ یرفع إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ); أی: اصول البیت التی کانت قبل ذلک... . (1)

تفسیر نمونه نیز حضرت آدم علیه السّلام را بانی کعبه میداند و می‌نویسد:

نخستین خانه‌ای که برای پرستش خداوند ساخته شد در سرزمین مکّه بود، و مسلّم است که پرستش خداوند و ساختن مرکز عبادت از زمان ابراهیم علیه السّلام آغاز نگردیده، بلکه از زمان آدم علیه السّلام وجود داشته است.

 اصولا تعبیر (اذ یرفع إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ) در آیه مورد بحث، خالی از اشاره نیست که شالوده های خانه کعبه وجود داشته است و ابراهیم و اسماعیل تنها کاری که کرده‌اند این بود که پایه های این خانه مقدّس را بالا برده‌اند.  (٢)

فخر رازی در ذیل این آیه می‌نویسد:

الاکثرون من اهل الاخبار علی انّ هذا البیت کان موجوداً قبل ابراهیم... .(٣)

البته ایشان تحلیل جالبی دارند که در ذیل آیه بعد بدان اشاره خواهد شد.

در تفسیر محمّدبن جریر طبری، داستان کعبه اینچنین آمده است:

و ابراهیم اسماعیل را گفت که خدای تعالی ما را فرموده است که به مکّه روید و آن جایگاه، که بیت المعمور بود، یکی خانه بنا کنید. اسماعیل گفت که سمعاً و طاعةً. گفت: یا پدر سپاس دارم. و هم آن ساعت برخاست و در خدمت پدر ایستاد، و هر دو بیامدند تا به مکّه، و آن جایگاه که بیت المعمور بوده بود طلب میکردند که حق تعالی آن جایگاه فرموده بود که خانه بنا کنند.   (۴)

پی نوشت ها

  (1)[فضلبن حسن طبرسی، مجمعالبیان فی تفسیرالقرآن، بیروت، دارالمعرفة، 1406، ج 1، ص 389. ]

  (٢)[ناصر مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1366، ج 1 ص 330. ]

  (٣)[فخر رازی، تفسیر کبیر، تهران، دارالکتب العلمیه، 1411، ج 4، ص 52. ]

  (۴)[ محمّدبن جریر طبری، تفسیر طبری، ترجمه گروهی از دانشمندان، چ دوم، تهران، توس، 1356، ج 1، ص 105.]

 

  ادامه دارد...

کانال تلگرامی رهپویانِ فرج

https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3-SP6F2YKBCA

نسبت بیت المقدس و امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف ۱۰

 چرا وقتی حضرت ابراهیم علیه السّلام خانه خدارو بنا کرد همچنان رو به سمت بیت المقدس عبادت می‌کردند تا زمان پیامبر اسلام؟ (رفع شبهه)

 قسمت ۱

 پاسخگویی به سؤالات و شبهات: همیشه وقتی «معلومی» را اصل برای رسیدن به یک «مجهول» قرار می‌دهیم، باید دقت کنیم که خود معلوم ما صحیح باشد.

چه کسی گفته است که حضرت ابراهیم علیه‌السلام، پس از بنا کردن کعبه معظمه، هم چنان رو به بیت المقدس عبادت می‌کردند؟! آیا اصلاً در آن زمان بیت‌المقدسی وجود داشت؟ در هر حال به نکات ذیل توجه فرمایید:

الف – قبله در هر دین و آیینی، جهت «بدن» نماز گذار است و نه جهت روح او. جهت روح همان خداوند متعال است که همه جا هست و شرق و غرب هم ندارد؛ لذا ما مسلمانان نیز که در نماز رو به کعبه می‌ایستیم، قصد «قربة الی‌الله» می‌کنیم.

قرآن کریم در سوره بقره از آیه 125 وارد داستان حضرت ابراهیم علیه السّلام میشود،

وإِذْ جَعَلْنَا الْبَیْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِیمَ مُصَلًّى ۖ وَعَهِدْنَا إِلَىٰ إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ أَنْ طَهِّرَا بَیْتِیَ لِلطَّائِفِینَ وَالْعَاکِفِینَ وَالرُّکَّعِ السُّجُودِ

مشاهده آیه در سوره

[2–125] (مشاهده آیه در مصحف)

آیةاللّه جوادی آملی در تفسیر تسنیم، در ذیل این آیه می‌نویسد:

«یرفع» به معنای بلندکردنِ هر چیزی است، خواه مادی باشد، خواه معنوی; رفع اجسام (وَرَفَعْنَا فَوْقَکُمُ الطُّورَ)، رفع ذکر (بلندآوازه کردن) (وَرَفَعْنَا لَکَ ذِکْرَکَ)، رفعِ بنا (بر طول ساختمان افزودن) (وَإِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ...)(1)

ایشان اضافه می‌کنند که در این آیه، مقصود از «رفع قواعد»، بالابردن پایه های کعبه و تجدید بنای خانه خداست:(٢) 

منظور از(الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَیْتِ)، پایه ها و ارکان کعبه است که به دست حضرت آدم(علیه السّلام) بنا شده. (٣)

آیةاللّه جوادی آملی همچنین در ذیل همین آیه، بحث روایی را مطرح می‌کنند که عنوان آن «پیشینه کعبه» نامگذاری شده است و آیات ناظر به نظر مزبور را نقل می‌کنند.ایشان در ابتدای بحث تفسیر آیه 127 بقره می‌نویسند: (۴)

سابقه کعبه به دورانهای پیش از نبوّت ابراهیم خلیل بازمی‌گردد و بر همین اساس، آن حضرت نخستین بنیانگذار کعبه نیست، بلکه خدای سبحان مکان پیشین کعبه و نیز نقشه بازسازی آن را به او نمایاند تا وی آن را مجدّداً بنا کند. (۵)

پی نوشت ها:

(1) و (٢) و (٣)و (۴) و (۵) عبداللّه جوادیآملی، تفسیر تسنیم، قم، اسرا، 1384، ج 7، ص 28 / ص 29 / ص 40 / ص 27. 

  

 ادامه دارد...

 کانال تلگرامی رهپویانِ فرج

https://t.me/joinchat/AAAAAD_Uba3-SP6F2YKBCA